Executieve functies deel 4: taakinitiatie en doelgericht doorzettingsvermogen
In mijn Nieuwsbrief van afgelopen vrijdag schreef ik al over het hebben van goede voornemens en hoe deze vaak alweer snel bij een voornemen blijven, niet gerealiseerd worden. Dit heeft vooral te maken met de executieve functies ‘taakinitiatie’ (het vermogen om te beginnen aan een klus of activiteit waar je geen zin in hebt) en ‘doelgericht doorzettingsvermogen’ (het vermogen om recht op een doel af te stevenen, zonder je te laten afleiden).
Beide zijn dit vaardigheden die veelal slecht ontwikkeld zijn bij hoogbegaafde jongeren. De hersenontwikkeling van hoogbegaafden verloopt sneller dan gemiddeld en de hersencellen maken meer verbindingen. Hoogbegaafden pakken alles aan vanuit het denken. Dat maakt het lastig het ene automatisch te doen en over iets anders na te denken. Al dat denken kost tijd, waardoor ze soms traag werken, en door al dat denken, al die cognitieve prikkels, zijn ze vaak snel afgeleid. Zo kan het dat een razend slim kind grote moeite heeft met plannen, organiseren, doelgericht gedrag of taakinitiatie. (bron: Novilo)
Taakinitiatie hangt veelal samen met kunnen plannen en organiseren. Hoogbegaafden denken veel na over alles wat ze nog moeten doen, maar kunnen dit niet omzetten naar een overzicht in hun hoofd. Als je dit werk niet goed kunt plannen en als je niet goed weet wat je nu precies moet doen, is het erg lastig om te starten met een taak. Een overzicht maken van alle taken is dus stap 1.
Een slechter ontwikkeld doorzettingsvermogen komt onder andere doordat ze als klein kind niet hebben geleerd door te zetten als iets moeilijker was. Ze wisten (wederom dat aanpakken vanuit het denken) dat ze het ‘gewoon’ nog niet konden en wachtten ze tot ze het wel konden. Zo ken ik kinderen die pas gingen fietsen zonder zijwieltjes toen ze wisten dat ze voldoende sterk waren om hun evenwicht te bewaren. Verdeel de complexe opdracht dus in kleinere delen, stel tussendoelen op die wél haalbaar lijken.
Voor beide executieve functies is het handig om iemand te hebben die je op weg helpt, die je helpt de bomen door het bos te zien, alles op een rijtje te zetten en de opdrachten in deeltaken te hakken. Maak van dit alles een afvinklijst, of hang kaartjes op een planbord en vink de taak af of verwijder het kaartje als je de taak af hebt. Dit geeft weer een goed gevoel en ben sneller geneigd een volgende taak op te pakken.
Wil je hier meer over weten, over hoe dit nu bij jou zit en hoe jij je taakinitiatie en doelgericht doorzettingsvermogen kunt verbeteren? Neem dan eens contact met me op: info@hbcoachignuitgeest.nl, of kijk op mijn website wat ik voor je kan betekenen (persoonlijke coaching of groepstrainingen): https://hbcoachinguitgeest.nl/.
Ten slotte wil ik jullie deze TedTalk niet onthouden. Tim Urban, schrijver voor de blog ‘Wait but why’ vertelt over procrastination, uitstelgedrag en wat dit op langere termijn voor je kan betekenen: https://youtu.be/arj7oStGLkU
Recente reacties